Schip Compagnies Welvaren (1764), in 1779 hernoemd in Wakkerheid

 

Kenmerken

Type Schip: waarschijnlijk een Spiegelretourschip

Bouw: gebouwd in 1764 voor de Kamer van Amsterdam op de VOC-werf in Amsterdam

Gebruikt: in gebruik bij de VOC vanaf 1764 tot 08/12/1784 (OPGELEGD, Indië)

Lengte: 150 voet

Laadvermogen: 575 last (1150 ton)

Bemanning: 307-366 koppen

 

Gezien de lengte en laadvermogen zal dit schip een spiegelretourschip van de grootste charter (150 voet) geweest zijn. Tijdens de eerste vijf reizen van het schip heette ze 'Compagnies Welvaren'.

Voor de zesde reis werd zij hernoemd in 'Wakkerheid'. Op 8 december 1784 is het schip in Indië opgelegd.

​

Bron: http://bit.ly/2mzHZMU

​

Beschrijving retourschip of spiegelretourschip

Een retourschip of spiegelretourschip is voor het transport het meest belangrijke scheepstype. Daarom wordt dit type, in tegenstelling tot andere scheepstypen, in de originele bronnen vaak niet met typenaam maar als "schip" aangeduid; bijvoorbeeld "het schip Geregtigheyt" in tegenstelling tot "de hoeker Goudvink". Qua uiterlijk verschilden de spiegelretourschepen niet veel van de oorlogsschepen van de Republiek. Zij waren over het algemeen bewapend met hetzelfde type kanon, maar dan minder in aantal. In tijden van nood konden deze schepen dan ook worden afgestaan aan de Admiraliteiten, zoals tijdens de Engelse Oorlogen.

De meeste grote schepen van de Compagnie waren voorzien van een zonnedek voor de kampanje en een luchtververser op het halfdek, bijzonderheden die algemeen waren op deze schepen die de tropen moesten bevaren.

De spiegelretourschepen hadden niet alleen een grote ladingcapaciteit, maar waren ook geschikt om passagiers te vervoeren.

Het waren driemasters, waarvan de fokke- en grote mast onder-, mars- en bramzeilen voerden; de bezaansmast was getuigd met een kruiszeil en een langsscheeps Latijnzeil. Aan de boegspriet werd een blinde gevoerd. Aan het eind van de 17e eeuw werd de blinde vervangen door een boven-blindezeil, dat gedragen werd door een kluiverboom. Kenmerkend voor deze schepen is het galjoen, dat in de loop van de 17e eeuw van 1/5 scheepslengte werd teruggebracht tot 1/8 en minder. Vanuit het galjoen werden de zeilen van de boegspriet bediend.

Dit belangrijke VOC-schip was door het dagelijks bestuur van de VOC in 1614 verdeeld in drie klassen. De grootste had een lengte van 150 voet (42,45 meter), daarna kwam die van 138 voet (39,05 meter) en het kleinste was 130 voet (36,80 meter). In 1626 werd overeenstemming bereikt over een grootste lengte van 160 voet (45,28 meter), alleen de Kamer van Zeeland mocht tot 170 voet (48,11 meter) bouwen.

​

Bron: http://bit.ly/2lB1UpK

​

​